Türkçe Terimler Sözlüğü

Baş Usta :Baş üstat, baş hoca mânasına gelir. Usta üstâdın Türkçeleştirilmişidir.

Penç : 1- Gül, gül goncası, papatya ve benzer çiçeklerin kuş bakışı görünüşünün stilize edilerek çizilmiş ş... devamını oku

Kanatlı Rumî :Rumî motifinin iki kola ayrılarak çizilmiş şeklidir.

Ab-Ru :Su yüzü.

Ahenin Kalem :Demir kalem.

Amme :Kur'an-ı Kerim'in 30. cüzü. Hattatlar bu cüzü Kuran'dan ayrı yazarlardı.

Avadanlık : Hattatlarla kâtiplerin yazı için kullandıkları araçlar. Kalem, hokka, kalemtıraş, altlık, makta v.b.... devamını oku

Bab :Fasıl, bolüm. Yazmaların içindeki büyük bölümlerden her biri.

Tenasüp : Ölçülü olma; Hüsn-i hatta aranan bir vasıftır. Harflerin boyları, kalınlıkları, harf aralıkları, kal... devamını oku

Boynuz Gılafı : Kalemtıraş ve benzeri bıçaklar için boynuzdan yapılan kılıflara denir. Boynuz sıcak suda yumuşatılar... devamını oku

Bölüm :Yazma eserlerin kendi içinde bölünebildiği büyük ayırımlardan her biri, bab.

Çaharkuşe (Çâr Kuşe) Cilt : Kenarları yaklaşık birer santim, eninde deri ile çevrilmiş, ortası ebru, kumaş veya kâğıt kaplı cilt... devamını oku

Çekmek : 1- Ebruya desen vermek için at kılı veya tığ ile serpilen boyalara çekilerek şekil verilmesidir. ... devamını oku

Çifte Aharlı Ebru : 1- Ebrulu kâğıda nişasta aharı yapıldıktan sonra şapla kestirilen yumurta akının sürülmesine denir. ... devamını oku

Çiftekuş : Kuş şeklinde filigranlı bir kâğıdın adı. Venedik'te yapılan bu kâğıtlara Çiftekuşlu Venedik kâğıdı d... devamını oku

Deffeteyn : Bir kitap kabı gibi ortasından menteşeli ve açılıp kapanır iki kanat şeklinde çift sayfalara verilen... devamını oku

Eser-i Cedid (Eseri Cedid) : Eski kâğıtlardan birinin adıdır. Kâğıdın başında Arap harfleriyle ve soğuk damga ile "eser-i cedit" ... devamını oku

Zemin Doldurma : Bir tezhibin şekli belli olup altınları sürülerek tahriri bitince araları münasip renklere boyanırsa... devamını oku

Zarf :Bir şeyi kavrayan, çevreleyen. Yazma eserlerde kap ve metin harici kısımlar anlamına gelir.

Zahriye : 1- Mektup veya kâğıdın arka tarafına yazılan yazı; arkasındaki şerh. 2- Yazma eserlerin başlık bu... devamını oku

Milhez (Divitşor) : Mürekkep karıştırmakta kullanılan âletin adıdır. Mihrak ve Farsça divitşor da denilmiştir.... devamını oku

Dönbaba :Süslemede kullanılan bir çiçek biçiminin adıdır. Turna gagası da denilir.

Dûde : Mürekkep yapımında kullanılan is. Halis beziryağı birkaç tane toprak çanağa doldurulup rüzgârsız yer... devamını oku

Erkam-ı Divâniye (Siyakat) : Bir yazı çeşididir. Irak'ta Abbasîler zamanında icad edilmiş, Selçuklular zamanında Anadolu'ya girmi... devamını oku

Etekli Vav :Düz şekilde yazılan vav'lar (و) hakkında kullanılan bir deyimdir.

Hafif Ebru : Üzerine yazı yazılmak üzere hazırlanan ve çok açık renk boyalarla yapılan ebru. Ebru ile ilgili bilg... devamını oku

Haşiye : Kenar, pervaz; bir kitabın, sayfa kenarına veya altına yazdan yazı; bir eserin metnini şerh ve izah ... devamını oku

Hatem :Mühür.